2024-03-28T23:04:33Z
https://www.ijf-isaforestry.ir/?_action=export&rf=summon&issue=2385
مجله جنگل ایران
IJF
2008-6113
2008-6113
1394
7
4
بررسی خُواقلیمی گونه بلوط ایراتی Lindl brantii Quercus (مورد پژوهی: استان چهارمحال و بختیاری)
مرتضی
خداقلی
الهه
مختاری
مجید
منتظری
بلوط ایرانی (Quercus brantii Lindl) مهمترین و فراوانترین گونه درختی موجود در اقلیم رویشی زاگرس محسوب میشود. این پژوهش با هدف تعیین ویژگیهای اقلیمی رویشگاههای این گونه در استان چهارمحال و بختیاری انجام گرفت. بر این اساس 56 متغیر اقلیمی که از نظر شرایط اکولوژیک از اهمیت بیشتری در انتشار اینگونه برخوردارند، انتخاب شد. متغیرها از 18 ایستگاه هواشناسی سینوپتیک و کلیماتولوژی وابسته به سازمان هواشناسی کشور در داخل و مناطق مجاور استان استخراج گردید. برای کاهش تعداد متغیرها و تعیین عوامل مؤثر از تحلیل عاملی به روش تجزیه مؤلفههای اصلی با دوران واریماکس استفاده شد، سپس متوسط امتیازات عاملی در رویشگاههای اینگونه و نواحی فاقد آن محاسبه و توزیع فضایی امتیازات عاملی در محیطSurfer ver12 ترسیم شد. نتایج تحلیل عاملی سه عامل بارش، دمای گرمایشی و باد را شناسایی کرد که این عوامل به ترتیب 79/28، 13/20، 71/4 درصد و در مجموع 80/95 درصد واریانس دادهها را شامل میشوند. بهطور کلی نتایج نشان داد که در مناطق پاییندست عامل بارش سالانه با آستانه 435 میلیمتر و در مناطق مرتفع درجه حرارت 8/9 درجه سانتیگراد مرز فوقانی اینگونه را تعیین میکند، بنابراین با توجه به خواقلیمی گونه بلوط، سطح قابل توجهی از استان امکان گسترش این گونه ارزشمند را دارد.
"عناصر اقلیمی"
"تحلیل عاملی"
"بلوط"
"چهارمحال و بختیاری"
2016
03
01
433
446
https://www.ijf-isaforestry.ir/article_13784_fc20897909da4112b8d4a6966490b77c.pdf
مجله جنگل ایران
IJF
2008-6113
2008-6113
1394
7
4
بررسی امکان برآورد ترسیب کربن تنه درختان راش (Fagus orientalis Lipskey) در جنگلهای هیرکانی با استفاده از روشهای غیرتخریبی
علی اصغر
واحدی
اسداله
متاجی
با توجه به اینکه درختان در اکوسیستمهای جنگلی به عنوان مخازن بزرگ کربن در رابطه با کاهش انتشار کربن اتمسفری بهشمار میروند؛ چگونگی برآورد موجودی ذخایر کربن آنها از جمله مهمترین موضوعاتی است که امروزه محققین اکولوژی به دنبال آن میباشند. با توجه به سهم تنه در خصوص حداکثر وزن درختان، تحقیق حاضر به دنبال اینست که آیا استفاده از روشهای غیر تخریبی برای برآورد مقادیر ترسیب کربن تنه درختان راش شرقی جنگلهای هیرکانی در مطالعه موردی جنگل گلندرود نور، میتواند معرف مناسبی محسوب شود یا خیر. در این تحقیق ضریب کربن تبدیلی با استفاده از روش احتراق مستقیما محاسبه شد. با دسترسی به مشاهدات مربوط به اوزان خشک و چگالی تنه گونه مذکور در جنگل مورد مطالعه، از رابطه حجم و چگالی خشک تنه و مدلهای معرفی شده زیتوده گونههای مختلف درختان راش (Fagus spp.) در بیومهای مختلف به عنوان روشهای غیر تخریبی برای برآورد زیتوده تنه درختان راش شرقی استفاده شد. درصد کربن تبدیلی تنه درختان حاصل از تحقیق حاضر تقریبا 57 درصد معرفی شد. براساس حداقل میانگین باقیماندهها و عدم معنیداری مقدار t جفتی بین تخمین حاصل از هر مدل آلومتریک و مقادیر واقعی زیتوده (مشاهدات)، نتایج نشان داد که مدل آلومتریک [03/ 3- ln(d) 53/2] exp= Y مربوط به درختان راش غربی (F. sylvatica) رویشگاههای غرب آلمان و رابطه آلومتریک حجم و چگالی خشکD2×H)) 0239/0 = Y) در تحقیق حاضر با توجه به ضریب کربن محاسباتی بدست آمده، به ترتیب اولویت برای تخمین ترسیب کربن درختان راش شرقی در جنگلهای هیرکانی کاربردی میباشند.
چرخه کربن
زیتوده
روشهای غیرتخریبی
معادلات آلومتریک
راش شرقی
2016
03
01
447
458
https://www.ijf-isaforestry.ir/article_13786_86a2588c7bd678559255d28e64a701f0.pdf
مجله جنگل ایران
IJF
2008-6113
2008-6113
1394
7
4
محاسبهی پارامترهای اکوهیدرولوژیک توده دستکاشت پیسهآ در جنگلهای خزری
پدرام
عطارد
محمد تقی
احمدی
قوام الدین
زاهدی امیری
سید محمد معین
صادقی
سید محمد
حجتی
توماس
گرانت پیپکر
این پژوهش با هدف شناخت پارامترهای اکوهیدرولوژیک تاجپوشش نقطه اشباع تاجپوشش برآوردی (P´G Estimated)، ظرفیت نگهداری آب تاجپوشش (S)، نسبت تبخیر در زمان بارندگی به شدت باران ( )، ضریب تاجبارش مستقیم (p)، نقطه اشباع تاجپوشش (P´G) و ضریب قیفی شکل تاجپوشش (F) در گونهی غیربومی پیسهآ در جنگل لاجیم استان مازندران انجام شد. برای اندازهگیری تاج بارش، 45 بارانسنج در زیر تاجپوشش این توده نصب شدند و متوسط ساقاب 12 درخت به عنوان متوسط ساقاب توده اندازهگیری شد. نتایج نشان میدهد که درصدهای تجمعی تاجبارش، ساقاب و باران-ربایی در تودهی دستکاشت پیسهآ به ترتیب 0/41 درصد، 1/5 درصد و 9/53 درصد به دست آمد. در این پژوهش، نقطه اشباع آب تاجپوشش برآوردی: 2/4 میلیمتر، ظرفیت نگهداری آب تاجپوشش: 54/3 میلیمتر، ضریب : 38/0، ضریب تاجبارش مستقیم: 18/0، نقطه اشباع آب تاجپوشش: 90/5 میلیمتر و ضریب قیفی شکل تاجپوشش: 6/4 به دست آمد. با تغییرات در ترکیب گونهای تودههای طبیعی مانند جنگلکاری با گونههای غیربومی، در رطوبت خاک، خاکسازی و ترکیب پوشش کف جنگل تغییراتی بوجود میآید و بنابراین لازم است قبل از کاشت گونه، مقادیر توزیع اجزای بارش و پارامترهای اکوهیدرولوژیک مربوط به هر گونه را به عنوان معیارهای انتخاب گونه لحاظ نماییم.
بارانربایی
تاجبارش
جنگلکاری
ساقاب
گونهی غیر بومی
2016
03
01
459
469
https://www.ijf-isaforestry.ir/article_13787_c0240930142892673858e279d8e8bbb9.pdf
مجله جنگل ایران
IJF
2008-6113
2008-6113
1394
7
4
ویژگیهای رویشی نهالهای بذری حاصل از درختان برتر گونه پده (Populus euphratica ) در ایستگاه تحقیقات البرز کرج
محسن
کلاگری
علیرضا
مدیر رحمتی
حسین
میرزایی ندوشن
فرهاد
اسدی
گونه پده بهدلیل سازگاری در شرایط اکولوژیکی مختلف و دگرگشن بودن میتواند نهالهای بذری با تنوع ژنتیکی بالا تولید کند که در فرآیندهای انتخاب درختان برتر، دورگ گیریهای بین و درون گونهای و در نهایت تکثیر ژنوتیپهای مطلوب به لحاظ کمی و کیفی نقش مهمی داشته باشد. این بررسی با هدف تولید نهالهای بذری حاصل درختان برتر گونه پده و ارزیابی ویژگیهای رویشی آنها در بین و میان درختان جوامع طبیعی و در مرحله بعد انتخاب ژنوتیپهایی که رشد مطلوبی در سالهای اولیه رویش داشته باشند انجام گردید. تعداد 29 درخت مادری از 13 رویشگاه مختلف کشور انتخاب و از بذر آنها تولید نهال گردید. تعداد 1510 اصله نهالهای بذری در ایستگاه تحقیقات البرز کرج وابسته به موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور کاشته شده و ویژگیهای رویشی آنها بهمدت سه سال (1392-1390) مورد بررسی قرار گرفتند. ویژگیهای کمی شامل درصد زندهمانی، قطر در ارتفاع 30 سانتیمتری بالای زمین، ارتفاع و ویژگیهای کیفی شامل تعداد شاخه، زاویه شاخه با تنه اصلی و شکل ساقه ثبت گردید. نتایج نشان داد که ژنوتیپ-های بذری درختان رویشگاههای مختلف پده به لحاظ صفات رویشی کمی و کیفی دارای اختلاف معنیداری بودهاند. در پایان سال سوم بعد از کاشت، میانگین رشد قطری ژنوتیپهای بذری درختان رویشگاههای کرمان، خجیر و نیز رشد ارتفاعی ژنوتیپهای با مبداء کرمان، خجیر، اهواز و زابل از بیشترین رشد نسبت به سایر ژنوتیپها برخوردار بودند. در نهایت تعدادی از ژنوتیپها که از رشد کمی و کیفی مناسبی برخوردار بودند، انتخاب تا در مرحله بعدی تحقیقات اصلاحی مورد استفاده قرار گیرند.
پده
درختان برتر
نهالهای بذری
ویژگیهای رویشی
2016
03
01
471
483
https://www.ijf-isaforestry.ir/article_13788_d63746e8a52979f52f0845bdf7eb8fa4.pdf
مجله جنگل ایران
IJF
2008-6113
2008-6113
1394
7
4
بررسی عملکرد دهسالة پروونانسهای بلندمازو برای تعیین بهترین مکان بذرگیریدر استان گیلان
آزاد
میره کی گنداب
تیمور
رستمی شاهراجی
بیت الله
امان زاده
تنوع ژنتیکی درون گونهای ناشی از تنوع جغرافیایی، یکی از عوامل مهم در اصلاح درختان جنگلی است. بلندمازو از گونههای تجاری جنگلهای خزری است که گسترة پراکنش به نسبت وسیعی دارد؛ ازاینرو انتخاب پروونانسهای برتر برای برنامههای جنگلکاری دارای اهمیت زیادی است. به همین منظور بذرهای بلندمازو از نه منطقه در نواحی جنگلی استان گیلان جمعآوری و در خزانه کشت شد. نهالهای تولیدشده در قالب طرح آماری بلوک کامل تصادفی در سه تکرار، و نه تیمار (پروونانس) در اراضی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان گیلان کشت شد. در هر کرت آزمایشی، 36 نهال با فاصلة 1×1 متر کشت شد. مشخصههای رویشی (قطر و ارتفاع)، زندهمانی و برخی خصوصیات مورفولوژی برگ درختان دهساله براساس تیمارهای مختلف بررسی شد. تجزیهوتحلیلها نشان داد که اختلاف معنیداری بین عملکرد تیمارهای آزمایشی از لحاظ ویژگیهای بررسیشده وجود نداشت. براساس این نتایج، محدودیتی برای انتخاب مکانهای بذرگیری از درختان بلندمازو در دامنة ارتفاعی100 تا 600 متر بهمنظور جنگلکاری در اراضی جلگهای استان گیلان به شرط انتخاب پایههای مناسب و با کیفیت برای تولید نهال و جنگلکاری وجود نخواهد داشت.
بلندمازو
پروونانس
جنگلکاری
مکانهای بذرگیری
مورفولوژی
2016
03
01
485
495
https://www.ijf-isaforestry.ir/article_13789_64b2b65998ed059cf01160189a8c6ade.pdf
مجله جنگل ایران
IJF
2008-6113
2008-6113
1394
7
4
تاثیر مواد پلیمری در تثبیت جادههای جنگلی و کاهش تخریب محیط زیست
فاطمه
موسوی
احسان
عبدی
بهطور کلی مصالح روسازی عمدتا از بستر رودخانهها یا معادن داخل جنگل برداشت میشود که باعث تخریب محیط زیست و تاثیر منفی بر زیستگاه آبزیان و جانوران و از دست رفتن رویشگاهها میشود. امروزه استفاده از روشهای جایگزین برای تثبیت و تامین مصالح مناسب و در عین حال کاهش هزینه اقتصادی و زیست محیطی، به عنوان مسئلهای مهم مطرح شده است. در این پژوهش ماده Road Packer Plus به عنوان تیمار برای بهبود خواص مکانیکی و فیزیکی خاک و بهعنوان روشی جایگزین بهمنظور کاهش خسارات زیست محیطی، مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور آزمایشهای مختلف شامل حدود آتربرگ، تراکم وCBR روی نمونه خاک شاهد و نمونه خاک تیمار شده با درصد پیشنهاد شده سازنده ماده (019/0 %) صورت گرفت. نتایج آزمایش حدود آتربرگ نشان داد، افزودن این ماده به خاک باعث کاهش حد روانی، افزایش حد خمیری و در نهایت کاهش شاخص خمیری خاک میشود. نتایج آزمایش تراکم نشان داد افزودن ماده RPP به خاک باعث افزایش حداکثر دانسیته خشک خاک و ثابت ماندن میزان رطوبت بهینه خاک میشود و نتایج آزمایش CBR نیز نشان داد این ماده باعث افزایش ظرفیت باربری خاک میگردد. البته میزان بهبود در خاک منطقه کمتر از مقدار ادعا شده توسط شرکت سازنده میباشد و بنابراین تثبیت خاک مورد نظر با نرخ پیشنهادی ماده RPP تاثیر زیادی در بهبود خصوصیات خاک مورد نظر ندارد.
حدود آتربرگ
ظرفیت باربری
تراکم
حداکثر دانسیته خشک
2016
03
01
497
505
https://www.ijf-isaforestry.ir/article_13790_94a8fc94228fa29a8b34b9a28c34d18a.pdf
مجله جنگل ایران
IJF
2008-6113
2008-6113
1394
7
4
برآورد ارزش تفرجی منطقۀ جنگلی حسنگاویار با استفاده از روش ارزشگذاری مشروط و روش هزینۀ سفر فردی
معصومه
منصوری
ضیاءالدین
باده یان
کامران
عادلی
کامبیز
ابراری واجاری
هدف از اجرای این تحقیق، برآورد ارزش تفرجی منطقۀ جنگلی حسنگاویار شهرستان نورآباد با استفاده از دو روش ارزشگذاری مشروط و روش هزینۀ سفر فردی است. در روش ارزشگذاری مشروط، بهمنظور برآورد تمایل به پرداخت افراد، از مدل لوجیت برمبنای روش حداکثر درستنمایی استفاده شد. در روش هزینۀ سفر، تابع تولید سفر با فرمهای تابعی خطی، لگاریتمی، خطی- لگاریتمی، و لگاریتمی- لگاریتمی برآورد و از بین آنها براساس معیارهای اقتصادسنجی، فرم تابعی خطی انتخاب شد. نتایج روش ارزشگذاری مشروط نشان داد که میانگین تمایل به پرداخت هر فرد برای بازدید از این پارک 17919 ریال و ارزش تفریحی هر هکتار از تفرجگاه 5/53553 ریال در سال است. نتایج روش هزینۀ سفر نیز نشان داد که مازاد مصرفکننده برای هر فرد بهازای هر بازدید 76/39309 ریال و ارزش تفرجی سالانه هر هکتار از تفرجگاه، 117343 ریال در هکتار در سال است. همچنین نتایج این بررسی نشان داد که تفاوت معناداری (5 درصد خطا) بین دو روش استفادهشده در این بررسی وجود دارد. از نتایج این تحقیق میتوان در تعیین قیمتهای ورودی مناسب استفاده کرد. ازآنجا که ارزش تفریحی فوق، مقدار چشمگیری است، لزوم حفاظت، توسعه و بهبود کیفیت و امکانات پارک آشکار میشود.
تفرجگاه جنگلی حسنگاویار
روش ارزشگذاری مشروط
روش هزینه سفر فردی
2016
03
01
507
521
https://www.ijf-isaforestry.ir/article_13791_502c78135fc85b4e71f73771e275c2db.pdf
مجله جنگل ایران
IJF
2008-6113
2008-6113
1394
7
4
بررسی تاثیر تغییر کاربری دیمزار کمبازده به مدیریت جنگل زراعی بر ویژگیهای فیزیکی ذخیره کربن آلی خاک
یحیی
پرویزی
منوچهر
گرجی
رامین
حسینی جودکی
خسرو
پرویزی
عامل انسانی از عواملی است که با نحوه مدیریت همانند تغییر پوشش گیاهی و یا نوع استفاده از اراضی، و تاثیر بر مقدار کربن آلی و موجودات زندهی خاک، در تشکیل و تکامل خاک اثرگذار باشد. در این پژوهش اثر تغییر کاربری دیمزارها به مدیریت جنگل زراعی در ویژگیهای کمی و کیفی ذخایر کربن کربن آلی خاک مورد بررسی قرار گرفت. برای این منظور تغییر کاربری دیمزار به جنگل زراعی با دیگر الگوهای کشت دیمزارها از جمله الگوی سنتی لگوم غلات با خاکورزی متوسط و دیگر الگوهای کشت نظیر خاکورزی متراکم و سوزاندن بقایا مقایسه گردید. نتایج نشان داد که اجزاء کربن سبک آزاد و درون خاکدانهای در سامانه جنگل-زراعی بیش از دو برابر دیمزارهای با کمینه خاکورزی و تناوب گونههای لگوم و بیش از 10 برابر همین اجزاء کربن در سامانههای خاکورزی شدید همراه با کلشسوزانی است. مقادیر کربن آلی ذرهای بزرگتر از 250 میکرون، کربن آلی ذرهای بین 53 تا 250 میکرون و کربن آلی کوچکتر از 53 میکرون به ترتیب در مزارع دیم جنگل زراعی 7/3، 6/4 و 22 گرم در کیلوگرم خاک بود. این در حالی است که مقادیر این اجزاء کربن در دیمزارهای با خاکورزی شدید و کلشسوزانی بطور متوسط به ترتیب 2/0، 3/0 و 4 گرم در کیلوگرم خاک بودند. بدین ترتیب تغییر کاربری اراضی از دیمزار بویزه دیمزار کم بازده به جنگل- زراعی ضمن حفظ و ارتقاء ذخایر کربن آلی خاک، دوره برگشت و تصاعد کربن به اتمسفر را طولانیتر نموده و در حفظ تعادل بیلان کربن اتمسفر و بیوسفر کمک شایانی میکند
مدیریت خاک
جزءبندی کربن آلی
جنگل-زراعی
کربن آلی درون خاکدانهای
2016
03
01
523
538
https://www.ijf-isaforestry.ir/article_13793_ccb0845bc277c4df7290f4d16283a49c.pdf
مجله جنگل ایران
IJF
2008-6113
2008-6113
1394
7
4
کاربرد مدل شبکه عصبی مصنوعی و رگرسیون خطی چندگانه در برآورد تراکم جنگل در جنگل-های باغان مریوان
ساسان
وفایی
مهدی
پورهاشمی
مهتاب
پیر باوقار
اقبال
جعفری
مطالعه و مدلسازی ویژگیهای کمی جنگل بهمنظور هدایت اکوسیستم بهسوی اهداف ایدهآل و اجرای اقدامات حفاظتی و احیایی از اقدامات مهم به شمار میآید. در پژوهش پیشرو برآورد مشخصههای تعداد در هکتار درختان و تاجپوشش جنگل که معرف تراکم در اکوسیستم طبیعی جنگل میباشند، با استفاده از مدل رگرسیون خطی چندگانه و مدل شبکه عصبی مصنوعی، به کمک دادههای توپوگرافی، خاکشناسی، اقلیمی و استفاده از دادههای سنجشازدوری در بخشی از جنگلهای باغان مریوان انجام شد. ویژگیهای پستیوبلندی از روی مدل رقومی ارتفاع محاسبه شد. استخراج عاملهای اقلیمی و ویژگیهای خاکشناسی با استفاده از نقشههای اقلیمی و دادههای مربوط به تجزیه نمونههای خاک انجام شد. بهمنظور بهرهگیری از اطلاعات تصاویر ماهوارهای از تصاویر لندست 5 و شاخص NDVI استفاده شد. تعداد در هکتار درختان و تاجپوشش جنگل با استفاده از 89 قطعهنمونه 1/0 هکتاری بهصورت تصادفی برداشت شد. درنهایت مدل رگرسیون خطی چندگانه و شبکه عصبی مصنوعی بین این ویژگیها و متغیرهای تاجپوشش و تعداد در هکتار درختان طراحی و سپس اعتبارسنجی شدند. نتایج نشاندهنده دقت بیشتر شبکه عصبی مصنوعی در برآورد تاجپوشش (92/0R2= ، 20/10%RMSE=) و تعداد در هکتار درختان (84/0R2= ، 32/11 % RMSE=) در مقایسه با مدل رگرسیون خطی چندگانه (به ترتیب به میزان 81/0R2= ، 02/15 % RMSE= و 68/0R2= ، 52/16 % RMSE=) بود. نتایج کلی پژوهش حاضر نشان از پتانسیل استفاده از دادههای توپوگرافی، خاکشناسی، اقلیمی و اطلاعات دورسنجی در برآورد تراکم جنگل مورد مطالعه بود که در این راستا مدلسازی شبکه عصبی مصنوعی نسبت به تحلیل رگرسیون خطی چندگانه دارای دقت برآورد بیشتری بود.
تاج پوشش
تعداد در هکتار درختان
شاخص NDVI
خصوصیات خاک
ویژگی های توپوگرافی
2016
03
01
539
555
https://www.ijf-isaforestry.ir/article_13794_ea43c2f2eee9b483e7c6e5af28366ff5.pdf
مجله جنگل ایران
IJF
2008-6113
2008-6113
1394
7
4
بررسی کارایی نهالستانهای جنگلی شمال ایران با استفاده از روش تحلیل پوششی دادهها
نجمه
حیدریان
سلیمان
محمدی لیمایی
علیرضا
امیرتیموری
هدف از این تحقیق، اندازهگیری کارایی فنی و مقیاس نهالستانهای جنگلی در استانهای گیلان، مازندران و گلستان با استفاده از روش تحلیل پوششی دادهها است. برای این بررسی دادههای 12 نهالستان جنگلی درطی چهار سال (1392-1389) به صورت دو ورودی (هزینۀ ثابت و هزینۀ متغیر) و دو خروجی (درآمد و تعداد نهال تولیدی)، از اداره کل منابع طبیعی استان گیلان، شرکت سهامی جنگل شفارود و سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور جمع آوری شد. به منظور بررسی کارایی فنی نهالستانها از مدلهای بازده به مقیاس ثابت و بازده به مقیاس متغیر و برای تعیین بازده به مقیاس آن-ها از مدل بازده به مقیاس کاهشی استفاده شد. نتایج نشان داد نهالستانهای شاندرمن، جوکندان، پیسه سون و قرق کاملاً کارا (امتیاز کارایی یک یا 100درصد) بودهاند. نهالستانهای کانی، صفرابسته، پیلمبرا، شهرپشت و لاکان به ترتیب کمترین کارایی را داشته اند. این امر را میتوان باتوجه به ماهیت ورودی بودن مدل ها و مدیریت بهینه نهالستانها در ورودی و خروجیهای آنها دانست.
بازده به مقیاس
تحلیل پوششی دادهها
کارایی فنی
کارایی مقیاس
نهالستان جنگلی
2016
03
01
557
570
https://www.ijf-isaforestry.ir/article_13795_5f2f51a2e0d1ded77c2ed2bee4b24ef5.pdf